تحلیل سازه‌های پیش برنده و بازدارنده پذیرش کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی زنجان

اگرچه با پذیرش کشاورزی ارگانیک می‌توان غذایی سالم و محصولی عاری از سم و کود تولید کرد اما به طور همزمان باید این واقعیت تلخ را نیز پذیرفت که کشاورزی ارگانیک با موانع و مشکلات فراوانی مواجه است. از این رو، شناسایی عوامل پیش‌برنده و بازدارنده‌ی پذیرش کشاورزی ارگانیک از دیدگاه خبرگان کشاورزی اهمیت زیادی دارد. پژوهش توصیفی– پیمایشی حاضر نیز برای دستیابی به این هدف انجام گردید. جامعه آماری پژوهش 95 نفر از کارشناسان ستادی سازمان جهاد کشاورزی زنجان بود که از بین آنها 80 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شد، روایی آن با مراجعه به گروهی از متخصصان دانشگاهی مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت که مقدار آن برای نگرش نسبت به کشاورزی ارگانیک 0/72، عوامل بازدارنده پذیرش 0/83 و عوامل پیش برنده پذیرش 0/85 بدست آمد. بر اساس یافته‌ها، نگرش کارشناسان نسبت به کشاورزی ارگانیک کاملا مساعد بود، اما از دیدگاه آنان مواردی همچون بی‌توجهی به سلامت جامعه و محیط‌زیست، عدم شناخت از لازمه‌ها و فناوری کشاورزی ارگانیک، نبود تفاوت قیمت، عدم تولید و عرضه‌ی نهاده‌های مورد نیاز، و عدم مجوز صادرات مهم‌ترین عوامل بازدارنده‌ی پذیرش کشاورزی ارگانیک را تشکیل داد. این عوامل بازدارنده در قالب دو عامل کلی اقتصادی- آموزشی و برنامه‌ریزی، 56/96 درصد از واریانس کل تغییرات مربوط به عوامل بازدارنده‌ی پذیرش کشاورزی ارگانیک را تبیین کرد. مهم‌ترین عوامل پیش برنده‌ی پذیرش کشاورزی ارگانیک نیز شامل مواردی چون مدیریت صحیح، ایجاد بازار فروش، تربیت متخصصان و مشاوران حرفه‌ای، حمایت بیمه‌ای، برگزاری دوره‌های آموزشی، تامین اعتبار و بکارگیری سیاست‌های حمایتی بود که در قالب چهار عامل کلی اقتصادی- اجتماعی، آموزشی و ترویجی، فنی– تکنیکی و مدیریتی دسته‌بندی شد و در مجموع 61/02 درصد از کل تغییرات مربوط به عوامل پیش‌برنده‌ی پذیرش کشاورزی ارگانیک را تبیین نمود. در پایان بر اساس یافته های تحقیق پیشنهاداتی ارائه شد.